Angielska nazwa: yellow fever
Ogólne informacje
Żółta febra jest wirusową chorobą przenoszoną przez komary. Jest ona częsta w krajach Afryki i Ameryki Południowej. Dokładna liczba zachorowań wśród społeczności miejscowych jest trudna do oszacowania.
Objawy zółtej febry
Pierwsze objawy pojawiają się od 3 do 6 dni od zakażenia i są to: gorączka, nudności, wymioty, zaczerwienienie twarzy, uczucie dyskomfortu w brzuchu, zaparcie, ból głowy, bóle mięśni (zwłaszcza mięśni karku i kończyn), uczucie zmęczenia i drażliwość. Po pewnym czasie objawy ustępują na pewien okres, natomiast w łagodnych przypadkach dochodzi do samoistnego wyleczenia. W cięższych przypadkach gorączka spada po około 2 do 5 dni od początku choroby po czym następuje okres remisji (okres wolny od objawów) trwający od kilku godzin do kilku dni. Następnie gorączka powraca, lecz tętno pozostaje wolne, i rozwijają się charakterystyczne objawy żółtej febry: żółtaczka (żółta skóra i białkówki gałek ocznych) i czarne, fusowate (przypominające fusy od kawy) wymioty.
Rejony zagrożone
Ryzyko zachorowania jest duże wśród podróżnych przebywających na terenach wiejskich, w rejonach gdzie żółta febra często występuje. Często lokalne władze nie informują o dużym zagrożeniu tą chorobą ani nie wymagają szczepień, co nie powinno uśpić czujności podróżnych.
Zasady profilaktyki
Pierwszą linią obrony przeciw żółtej febrze jest zapobieganie ukąszeniom komarów. Należy o tym pamiętać również po szczepieniu, ponieważ nigdy szczepionka nie jest skuteczna w 100 procentach. Ponadto trzeba mieć na uwadze także inne choroby przenoszone przez komary, na przykład malarię, przeciw której nie ma jak do tej pory skutecznego szczepienia. Należy stosować repelenty przeciw komarom i starać się przebywać w klimatyzowanych i/lub dobrze osłoniętych pomieszczeniach. Powinno się osłaniać maksymalnie dużą powierzchnię ciała przebywając na świeżym powietrzu – należy nosić skarpetki, długie spodnie itp. Repelenty należy stosować z uwagą u dzieci, ponieważ niektóre z nich mogą wywołać u nich neurologiczne objawy uboczne, związane z przedawkowaniem. Przed planowanymi wycieczkami do terenów wiejskich koniecznie trzeba zaopatrzyć się w moskitiery na łóżka, a także środki owadobójcze, do zabijania komarów wewnątrz pomieszczeń/namiotów. Do spryskania ubrań i moskitiery można zastosować permetryne – powszechny składnik repelentów i środków owadobójczych.
Szczepienia
Szczepionka przeciw żółtej febrze zawiera żywe, atenuowane (pozbawione zjadliwości) wirusy, hodowane na białku kurzym. Rządy niektórych państw mogą wymagać zaświadczenia o szczepieniu, które należy okazać przed wjazdem do takiego kraju. Zaświadczenie w przypadku żółtej febry jest ważne przez 10 lat. Aby spełnić opisane wymagania należy się zaszczepić nie później niż 10 dni i nie wcześniej niż 10 lat przed wjazdem do kraju. Aby otrzymać odpowiednią szczepionkę i zaświadczenie należy zgłosić się do działu szczepień międzynarodowych SANEPID-u. Zaświadczenie o szczepieniu może być wymagane od podróżnych przybywających z wszystkich krajów bądź znajdujących się na liście krajów zagrożonych żółtą febrą. Lista taka jest indywidualnie opracowywana na podstawie sytuacji epidemiologicznej. Wymaganie od podróżnych przy wjeździe do kraju zaświadczenia o szczepieniu przeciw febrze może być przykrą niespodzianką, tym bardziej, że w wielu krajach dane epidemiologiczne są przestarzałe i, nieraz, zupełnie oderwane od rzeczywistości. Niektóre państwa rozwiązały ten problem wymagając zaświadczenie od wszystkich podróżnych wjeżdżających do kraju. Należy pamiętać o tym, by nie dać się zaszczepić w warunkach nie spełniających zasad higieny – zwłaszcza chodzi o niejednorazowe igły i strzykawki a także szczepionki niewiadomego pochodzenia. Dlatego najwłaściwszą metodą uniknięcia takich sytuacji jest zaszczepienie się przed wyjazdem.
