Układ pokarmowy to bardzo złożony i precyzyjny system, jeden z najważniejszych w naszym organizmie. Od jego prawidłowego funkcjonowania zależy wiele różnych funkcji i mechanizmów życiowych. Jest to prawdziwy majstersztyk natury. Potrafi przetrwać wiele ekstremalnych sytuacji, w których stawiamy go każdego dnia jednocześnie za każdym razem dając nam znać, że coś jest nie tak. Sygnały te odczuwamy jako przykre niekiedy dolegliwości: niestrawności, wzdęcia, biegunki, zaparcia, czy bóle w okolicach jamy brzusznej. W większości przypadków możemy radzić sobie z nimi domowymi sposobami, które warto uzupełnić o dostępne bez recepty środki farmakologiczne.
Domowe sposoby
W zależności od tego, jaka jest przyczyna naszej niedyspozycji, mamy do wyboru kilka sprawdzonych „babcinych” sposobów. W przypadku niestrawności ulgę w bólu przyniosą nam ciepłe okłady na brzuch, zaś skutki zaburzeń trawienia załagodzą napary ziołowe z mięty lub rumianku, które wykazują kojący wpływ na podrażnioną błonę śluzową żołądka. Naszemu nadwyrężonemu przewodowi trawiennemu przyda się również jednodniowa głodówka, po której korzystnie będzie przez jakiś czas stosować lekkostrawną dietę, a najlepiej na dobre zmienić swoje nawyki żywieniowe.
Lekka dieta jest również jednym z podstawowych warunków skutecznego leczenia ostrych biegunek. Żadne smażone potrawy nie wchodzą wtedy w grę. Należy również unikać nabiału oraz wszelkiego rodzaju surówek. Z warzyw najbardziej polecany jest wywar z marchwii – popularna marchwianka, zaś z owoców drobno starte, zaparzone jabłko. Podstawą diety może być w tym okresie ryż. Szczególnie dobre rezultaty daje klej z rozgotowanego ryżu. Ryż, wyłącznie w naturalnej postaci (kleiki, kaszki i płatki błyskawiczne nie posiadają już tych właściwości), gotujemy około godziny co jakiś czas podlewając wodą, aby się nie przypalił, aż do chwili, gdy uzyskamy kleistą papkę.
Mikstura taka to sprawdzony środek, stosowany również na wielu oddziałach szpitalnych, którego pozytywne działanie zaobserwowano nawet w przypadku biegunek wywołanych przecinkowcami cholery. Można go podawać nawet bardzo małym dzieciom, podobnie jak marchwiankę (wodę po gotowaniu marchwii) czy niesłodzony napar z suszonych jagód. Dorośli mogą natomiast zażywać jagody w nieco „mocniejszej” postaci. Świeże jagody zalewamy alkoholem i odstawiamy do spiżarni. Nalewkę taką można przechowywać bardzo długo, nawet cały rok, a w razie potrzeby pić kilka razy na dzień rozcięczając łyżkę specyfiku w niewielkiej ilości ciepłej wody.
Jednak najważniejsze przy biegunkach jest obfite nawadnianie organizmu w celu równoważenia szybkiej utraty płynów i elektrolitów. Przede wszystkim powinna to być przegotowana woda i delikatne herbatki. Jeżeli organizm ich nie odrzuci, spróbujmy podać bulion oraz łagodne soki owocowe lub warzywne. Do płynów można dodawać odrobinę soli, która zatrzymuje wodę w organizmie. Unikajmy jednak cukru, którego trawieniu mogą niepodołać podrażnione ścianki jelit.
W przypadku biegunki u niemowląt i małych dzieci wszelkie zabiegi powinny być skonsultowane z pediatrą.
Co z apteki
W większości przypadków leczenie biegunek, zwłaszcza tych przewlekłych, nie obywa się bez podania środków farmakologicznych. W pierwszej kolejności powinniśmy pomyśleć o uzupełnieniu wypłukiwanej z jelit flory bakteryjnej, która ma bardzo duże znaczenie w prawidłowym funkcjonowaniu naszego układu pokarmowego. Dostępny bez recepty preparat LAKCID® zawiera korzystne dla naszego organizmu szczepy bakterii Lactobaciullus rhamnosus. Jedna ampułka to 2 mld żywych bakterii zdolnych do tworzenia kolonii. Lek ten można bezpiecznie przyjmować samemu, a także podawać dzieciom. Warto kontynuować kurację jeszcze przez jakiś czas po przebytej chorobie, aby w pełni zregenerować mikroflorę jelitową.
Należy jednak uważać z lekami hamującymi ruchy jelit. Można je przyjmować wyłącznie w sytuacjach, kiedy jest to konieczne, na przykład w podróży i przez jak najkrótszy okres czasu. Środków tych nie wolno samodzielnie podawać dzieciom.
W przypadku ostrych biegunek konieczne może okazać się zażywanie specjalnych płynów nawadniających (dla niemowląt i małych dzieci znajdziemy w aptekach środki na bazie marchwianki). Przydatne są również preparaty zawierające elektrolity (np. Gastrolit), których brak w organizmie po przebytych biegunkach powoduje ogólne osłabienie oraz leki, w skład których wchodzą drożdże (np. Enterol), również bardzo korzystne dla nas mikroorganizmy.
Nie zawsze jesteśmy w stanie sami ustalić przyczynę bólu brzucha lub też samodzielne sposoby lecznia nie przynoszą oczekiwanych rezultatów. Gdy nie widzimy stosunkowo szybkiej poprawy, albo nawet zaobserwowaliśmy nasilenie się objawów, czym prędzej skontaktujmy się z lekarzem. Przy silnych bólach brzucha niewiadomego pochodzenia warto zrezygnować z jedzenia przez najbliższe kilka godzin. Bardzo pożądane jest również powstrzymanie się od zażywania jakichkolwiek leków na własną rekę, co ułatwi lekarzowi postawienie diagnozy.
